Hoạch định chiến lược là một trong những nhiệm vụ then chốt giúp doanh nghiệp phát triển bền vững và đối phó hiệu quả với những thay đổi của thị trường. Trong bài viết này, Proateco sẽ chia sẻ tầm quan trọng của hoạch định trong doanh nghiệp.
Hoạch định chiến lược là gì?
Hoạch định chiến lược là một quá trình bao gồm nhiều công đoạn, từ nghiên cứu, phân tích cho đến lên kế hoạch cho các hoạt động của doanh nghiệp nhằm hướng đến đạt được một mục tiêu chung.
Hoạch định chiến lược yêu cầu sự nghiên cứu và phân tích kỹ lưỡng các yếu tố vi mô và vĩ mô, bao gồm khách hàng mục tiêu, thị trường mục tiêu, đối thủ cạnh tranh, cơ hội và thách thức,… Từ các thông tin trên, doanh nghiệp sẽ đưa ra những quyết định liên quan đến sản phẩm, dịch vụ, hình thức quảng bá,… Quá trình này đòi hỏi sự cập nhật liên tục để điều chỉnh chiến lược cho phù hợp với xu thế, bởi thị trường thì luôn luôn biến động.
4 yếu tố “then chốt” trong hoạch định của doanh nghiệp
Chuẩn bị cho những biến đổi không thể tránh khỏi
Thị trường luôn biến động, từ sự thay đổi công nghệ đến chính sách của chính phủ hay môi trường kinh doanh. Việc hoạch định giúp doanh nghiệp dự đoán và sẵn sàng ứng phó với những biến đổi này để hạn chế sai lầm khi thực hiện kế hoạch. Chẳng hạn, sự phát triển nhanh chóng của công nghệ thông tin đã tạo ra cơ hội nhưng đồng thời cũng là thách thức lớn cho nhiều doanh nghiệp. Những doanh nghiệp nào có chiến lược dự phòng sẽ có khả năng thích ứng nhanh chóng, bảo vệ lợi thế cạnh tranh của mình, trong khi những doanh nghiệp không chuẩn bị sẽ dễ bị lúng túng và thua thiệt.
Tạo lợi thế cạnh tranh
Hoạch định chiến lược cho phép doanh nghiệp xác định và chiếm lĩnh những cơ hội, vị trí có lợi trước đối thủ. Việc kiểm soát những vị trí quan trọng, như mạng lưới phân phối hay địa điểm kinh doanh, có thể mang lại lợi thế vượt trội. Ví dụ, những doanh nghiệp bất động sản biết cách chiếm hữu trước những khu đất vàng sẽ có lợi thế lớn trong việc phát triển dự án, trong khi các đối thủ sẽ phải chấp nhận vị trí kém hơn nếu đến sau.
Một câu chuyện minh họa điển hình là sự cạnh tranh giữa Trung Nguyên và Highlands Coffee. Khi Highlands âm thầm chiếm các vị trí đắc địa trong các trung tâm thương mại, Trung Nguyên đã không chuẩn bị kịp và để mất những cơ hội vàng. Hậu quả là Highlands chiếm ưu thế và trở thành chuỗi cà phê dẫn đầu tại Việt Nam.
Kiểm soát rủi ro và tối ưu hóa nguồn lực
Hoạch định chiến lược không chỉ giúp doanh nghiệp dự đoán trước những biến động mà còn giúp kiểm soát những yếu tố có thể ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động kinh doanh. Điều này bao gồm việc kiểm soát chuỗi cung ứng, kênh phân phối và thậm chí là sự thay đổi của thị trường. Doanh nghiệp nào có khả năng kiểm soát tốt các yếu tố này sẽ giảm thiểu được rủi ro, tối ưu hóa hiệu quả hoạt động và đảm bảo sự phát triển ổn định.
Một ví dụ cụ thể là Heineken và Tiger đã kiểm soát rất tốt kênh phân phối bia tại Việt Nam. Điều này khiến cho các đối thủ mới như Tân Hiệp Phát gặp khó khăn trong việc thâm nhập thị trường bia khi tung ra sản phẩm mới, bởi họ không thể chen chân vào các kênh phân phối đã bị chiếm giữ.
Dẫn dắt thị trường và định hình nhu cầu khách hàng
Hoạch định chiến lược còn giúp doanh nghiệp có khả năng dẫn dắt thị trường theo hướng có lợi cho mình. Điều này có thể được thực hiện thông qua việc xây dựng thương hiệu mạnh, đưa ra sản phẩm đột phá, hay thậm chí là thay đổi thói quen tiêu dùng của khách hàng. Doanh nghiệp nào làm chủ được chiến lược này sẽ có khả năng dẫn dắt xu hướng, từ đó chiếm lĩnh thị trường một cách bền vững.
Ví dụ: Trung Nguyên đã thành công trong việc thay đổi thói quen uống cà phê của người Việt, áp đặt gu cà phê rang xay truyền thống lên thị trường, từ đó tạo ra một thương hiệu mạnh mẽ và độc đáo.
Hoạch định chiến lược là công cụ không thể thiếu để doanh nghiệp đối phó với sự biến động của thị trường, tạo lợi thế cạnh tranh, kiểm soát rủi ro và dẫn dắt thị trường. Những doanh nghiệp biết dự đoán và lên kế hoạch trước sẽ luôn ở thế chủ động, giảm thiểu rủi ro và tối ưu hóa lợi thế cạnh tranh. Vì vậy, hoạch định chiến lược không chỉ là một phần của quản lý doanh nghiệp mà còn là yếu tố quyết định sự sống còn và thành công của mỗi doanh nghiệp trong thị trường đầy thách thức